- -
ماهانه صدها هزار کارفرما در ۳۱ استان کشور، وارد سامانه دریافت لیست حقوق و دستمزد بیمه‌پردازان سازمان تامین اجتماعی می‌شوند و اطلاعات کارگاه و پرسنل را وارد می‌کنند تا حق بیمه آنها پرداخت و لیست بیمه ثبت اینترنتی شود. این فرایند تمام‌دیجیتالی، به کارفرمایان کمک می‌کند که از مراجعه به شعب تامین اجتماعی در سراسر کشور خودداری کنند و از طریق سامانۀ شاپرک متصل به tamin.ir، فیش بیمه را بپردازند.
کارفرمایان برای پرداخت حق بیمه پرسنل ۳۰ روز فرصت دارند. آنان در صورت تعلل، با جریمۀ دیرکرد و ممانعت از ارسال لیست بیمه ماهانۀ جدید مواجه خواهند شد. البته لیست بیمه دفتر مرکزی با لیست بیمه‌ای که کارفرمایان براساس ردیف پیمان در شعب تامین اجتماعی باید رد کنند، تفاوت دارد.
اطلاعات بیش از ۱۵ میلیون بیمه‌شدۀ اجباری، اختیاری، خویش‌فرما و اختیاری صاحبان حرف و مشاغل آزاد هرماه به‌ویژه در روزهای پایانی ماه، وارد سامانه می‌شود. به همین سبب، سایت تامین اجتماعی یکی از پرمخاطب‌ترین درگاه‌های دولتی کشور است. گرچه متاسفانه این سامانه گاهی به‌دلیل ترافیک بالای سرور، از دسترس خارج می‌شود، اما به هر حال در طول شبانه‌روز، میزبان تقاضاهای مختلف کارفرمایان و کارگران است. همان‌طور که می‌دانید، با مراجعه به این سامانه می‌توانید از سوابق پرداخت حق بیمۀ خود در کارگاه‌های مختلف آگاه شوید.
بعضی از شرکت‌های جدید در کشور یا متصدیان امور دفتری و حسابداری شرکت‌ها و مؤسسات خصوصی کشور با سامانه دریافت لیست حقوق و دستمزد آشنایی کافی ندارند؛ از این‌رو، سؤالات بسیاری برای عموم در این باره وجود دارد.
در این مقاله، در ادامۀ سلسله‌گزارش‌های معرفی خدمات پرمراجعۀ تامین اجتماعی به جامعه، راهنمایی مصور از این سامانه ارائه می‌دهیم تا استفاده از آن ساده‌تر شود.
همان طور که می دانید، اگر شما برای کارفرمایی در داخل یا خارج از کشور مشغول به کار شوید، طبق قانون کار، کارفرما موظف است که شما را بیمه کند و مشمول قانون کار می شوید. یکی از شمول قانون کار، دریافت تسهیلات خدماتی و درمانی و بازنشستگی سازمان تامین اجتماعی است که قانون برای کارگر تعیین کرده است.
کلیه کارگرانی که در کارگاه های قانونی سراسر کشور مشغول به کار هستند و حداقل ۱۸ سال سن دارند، می توانند بیمه پرداز سازمان تامین اجتماعی باشند. اما افرادی هستند که کارآفرین بوده و برای خودشان کار می کنند و کارگری ندارند. آن ها بایستی در طرح خویش فرما یا اختیاری از تسهیلات خدماتی و درمانی تامین اجتماعی استفاده کنند.
نرخ ۳۰ درصد در طرج اجباری، به ۱۲، ۱۴ و ۱۸ درصد در طرح صاحبان حرف و مشاغل آزاد تغییر می کند.
به موارد زیر توجه کنید:
درصد حق بیمه خویش فرما چگونه است؟
درصد حق بیمه متقاضیان بیمه خویش فرما اختیاری، ۲۷ درصد دستمزد و حقوق توافق شده است و کلیه تعهدات را نیز شامل خواهد شد. ۳ درصد دیگر را نیز دولت پرداخت می کند که طبق ماده بیست و هشتم قانون تامین اجتماعی می باشد.
درصد حق بیمه خویش فرما، بر اساس حداقل و حداکثر حقوق و دستمزدی است که هر سال، شورای عالی کار تعیین و توسط وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، ابلاغ می شود. در سال ۹۸، حداقل حقوق کارگران، ۱ میلیون و ۵۸۸ هزار تومان تعیین شد. مبنای پرداخت حق بیمه ماهانه خویش فرما، بر اساس حداقل حقوق اعلامی تعیین می شود و هر ۲۴ ماه یک بار، ۱۰ درصد قابل افزایش است.
برای پرداخت لیست حقوق و دستمزد شرکت یا مؤسسۀ خود در هر جای ایران، پس از آنکه کد کارگاه را از سازمان تامین اجتماعی گرفتید، به آدرس samt.tamin.ir بروید. برای ورود به این سامانه باید نام کاربری و گذرواژه داشته باشید. دریافت این مشخصات منوط به ثبت‌نام است. برای ثبت‌نام، روی گزینه ثبت‌نام در بالای صفحه (که در عکس بالا نشان داده شده است) کلیک کنید.
آنگاه وارد صفحه‌ای خواهید شد که در عکس زیر مشاهده می‌کنید:
شرایط ثبت‌نام را مطالعه کنید. حساب کاربری شما بعد از ۱۵ دقیقه فعال خواهد شد. اطلاعاتی که در فرم ثبت‌نام وارد کرده‌اید، ملاک شناسایی‌تان خواهد بود؛ پس اطلاعات‌تان را به‌دقت وارد کنید. نام کاربری و رمزِعبور شما کدملی‌تان است. پس از ورود اطلاعات، رمزِعبورتان را تغییر دهید.
توجه کنید که سامانه پرداخت حقوق و بیمه تامین اجتماعی مختص گروه‌های بیمه‌ای حرف و مشاغل آزاد، اختیاری، کارگران ساختمانی و رانندگان انفرادی است. روی بخش «متن فوق را مطالعه نموده و مسئولیت اطلاعات واردشده را می‌پذیرم» کلیک کنید و «تأیید و ادامه» را بزنید.
در مرحلۀ بعد، همان‌طور که در عکس زیر مشاهده می‌کنید، وارد سامانه ثبت‌نام خواهید شد. در این بخش باید اطلاعات هویتی خود را ثبت کنید.
کدملی خود را وارد کنید. از این فیلد به‌عنوان نام کاربری و رمزِعبور استفاده خواهید کرد. اگر از اتباع خارجی هستید، باید بر روی گزینۀ زیرِ کدملی کلیک کنید. سپس نام شعبه تامین اجتماعی و کد بیمه خود را وارد کنید. کد بیمه ۱۰ رقم است و باید در نوشتنش دقت کنید. وارد کردن شماره تلفن، نشانی ایمیل و جنسیت هم جزء اطلاعات اختیاری است.
سپس روی گزینۀ «ثبت‌نام» کلیک کنید.
اگر کاربری با این کد ملی یا شناسه در سیستم موجود باشد، سامانه از ثبت‌نام مجدد جلوگیری خواهد کرد. اگر سیستم صحت اطلاعات واردشده را ارزیابی و تأیید کند، فرایند ثبت‌نام شما در این مرحله تکمیل خواهد شد و پیغام «ثبت با موفقیت انجام شد» نمایش داده می‌شود.
پس از تکمیل فرایند ثبت‌نام، سیستم مجددا شما را به صفحۀ ورود هدایت خواهد کرد. در این مرحله باید کدملی خود را در هر دو فیلدِ نام کاربری و رمزِعبور وارد کنید و سپس بر روی گزینۀ «ورود» کلیک کنید.
شما باید کلمه عبور خود را تغییر دهید. اگر برای بار اول وارد سیستم می‌شوید، صفحۀ تغییر رمزِعبور به شما نمایش داده خواهد شد. توجه کنید که رمزِعبور به‌درستی تغییر کند تا از ورود شما به سیستم ممانعت نشود. رمزِعبور فعلی شما، همان‌طور که در بالا گفتیم، کدملی‌تان است. در فیلد دوم، رمزِعبور جدید را وارد کنید و در فیلد سوم، این رمز را دوباره بنویسید. دقت کنید که برای نوشتن رمز، حتما چراغ Capslock صفحه‌کلید خاموش باشد.
اگر همۀ مراحل به‌خوبی پیش رفت و کد کاربری و رمزِعبور را در صفحه اول وارد کرده باشید، به صفحه‌ای وارد خواهید شد که عکس آن در بالا آمده است. از سربرگ‌های بالای این صفحه وارد بخش «عملیات بیمه‌شدگان خاص» شوید و برای پرداخت لیست حقوق و بیمه، «درخواست برگ پرداخت» را انتخاب کنید. گزارش‌های آماری، وضعیت برگه پرداخت‌ها و مشاهدۀ برگ پرداخت‌های صادره حق بیمه از جمله خدماتی است که در این بخش در اختیار شما قرار خواهد گرفت.
توجه کنید که اگر پرداخت حق بیمه از طرف بیمه‌شده متوقف شود و بین تاریخ قطع پرداخت حق بیمه و پرداخت مجدد بیش از ۹۰ روز فاصله ایجاد نشود، بیمه‌شده می‌تواند حق بیمه معوقه را به سازمان پرداخت کند. در غیر این‌صورت، ارتباط بیمه‌شده با سازمان قطع می‌شود و ادامۀ بیمه‌پردازی، موکول به تسلیم درخواست مجدد و موافقت سازمان خواهد بود. در این حالت، طبق مادۀ ۸ آئین نامه اجرایی قانون اصلاح بند (ب) و تبصره ۳ ماده ۴ قانون تامین اجتماعی (مصوب ۱۳۶۶) (بیمه حرف ومشاغل آزاد) مبنای کسر حق بیمۀ این متقاضیان همان مبنای قبلی خواهد بود.
برای آنکه بتوانید لیست حق بیمه و دستمزد پرسنل کارگاه خود را اینترنتی پرداخت کنید، باید به یکی از شعب سازمان تامین اجتماعی در استان محل اشتغال مراجعه کنید. در آنجا توافق‌نامه‌ای مبنی بر ارسال اطلاعات پرسنلی از طریق سامانه سازمان را تکمیل می‌کنید تا نام کاربری و رمزِعبور به شما تخصیص یابد.
فرم مربوطه را باید مدیرعامل شرکت یا مؤسسه امضا و مهر کند. این فرم تعهدآور است. اکنون با داشتن نام کاربری و رمزِعبور، می‌توانید به سامانه دیجیتالی ارسال لیست و پرداخت حق بیمه کارفرمایی مراجعه کنید. به‌دلیل رعایت مسائل امنیتی در فضای مجازی، باید تنظیمات امنیتی مروگر خود را تغییر دهید:
احتمالا در ورود به سایت‌های مختلف بارها با تصویر بالا روبه‌رو شده‌اید. نگران نباشید! روی گزینه «ADVANCED» کلیک کنید. بدین ترتیب، به مرورگر خود اطمینان می‌دهید که سایت «SAMT.SSO.IR» ازنظر امنیتی موردتأیید شماست. سپس روی گزینه «PROCEED TO SAMT.SSO.IR» که با کلمۀ «UNSAFE» مشخص شده است، کلیک کنید.
وقتی روی پذیرشِ امن بودن سایت سازمان تامین اجتماعی کلیک کنید، صفحه‌ای به‌نمایش درخواهد آمد که عکس آن را می‌بینید:
نام کاربری و رمزِعبوری را که قبلا از شعبۀ سازمان دریافت کرده‌اید، وارد این بخش شوید و روی گزینۀ «ورود» کلیک کنید. توجه کنید که پرتال بدهی کارفرمایان فقط از طریق آدرس www.portal.tamin.ir در دسترس خواهد بود.
در هنگام ورودِ نام کاربری و رمزِعبور، صفحه‌کلیدِ شما باید بر روی زبان انگلیسی تنظیم شده باشد. همچنین در وارد کردن رمزِعبور، به بزرگ یا کوچک بودنِ حروف توجه کنید و توجه کنید که چراغ Capslock صفحه‌کلید روشن نباشد.
برای جلوگیری از هرگونه سوءاستفاده، رمزِعبور را پس از اولین ورود به سامانه پرداخت لیست بیمه پرسنلی تغییر دهید. بهتر است متصدی این کار، به‌صورت ثابت و در طول سال، یک نفر باشد. اگر از طریق کافی‌نت مجبور به پرداخت هستید، هربار رمزِعبورتان را تغییر دهید.
اگر رمزِعبور یا نام کاربری را ۵ بار اشتباه وارد کنید، حساب شما ۱۵ دقیقه غیرفعال خواهد شد.
پس از ورود به سامانه، از منوی عملیات لیست بیمه، زیرمنوی بارگذاری لیست بیمه را انتخاب کنید. در صفحۀ نمایش‌داده‌شده، پس از انتخاب نام کارگاه خود، ابتدا فایل اطلاعات کارگاه خود (با پسوند DBF یا TXT) را که قبلا آماده کرده‌اید، بارگذاری کنید.
اطلاعات ماهیانه کارگاه و اطلاعات ماهیانه بیمه‌شدگان از طریق نرم‌افزار جداگانه‌ای تهیه می‌شود و با کلیک بر روی گزینۀ «BROWSE» بارگذاری خواهد شد. با اجرای بند ۱، وارد صفحه‌ای خواهید شد که اطلاعات فایل بارگذاری‌شده کارگاه را به‌نمایش درمی‌آورد. در بخش پایین آن، با کلیک بر روی گزینۀ «اطلاعات بیمه‌شدگان»، اطلاعات موجود در فایل بیمه‌شدگان نمایش داده خواهد شد.
همان‌طور که در تصویر مشاهده می‌کنید، این مشخصات به نمایش درمی آید:
در ادامه، ۳ گزینه پیشِ‌روی شماست:
اگر لیست شما دارای خطای بازدارنده باشد، در پایین صفحه به شما اعلام می شود. اگر لیست با پیغام خطا مواجه شود، لیست بیمه شما غیرقابل‌ارسال خواهد بود و باید نقص‌های احتمالی را برطرف کنید.
اگر لیست ماهانه پرسنل کارگاه شما که وارد سیستم شده است، صحیح و بدون خطا باشد، می‌توانید گزینۀ «ارسال لیست» را کلیک کنید. بدین ترتیب، لیست با موفقیت به شعبه ارسال و در سامانۀ شعبه ثبت خواهد شد. در این بخش، به شما شمارۀ پیگیری داده خواهد شد تا درخواست خود را بعدا بتوانید پیگیری کنید.
بعد از آنکه صفحه‌ای طبق عکس بالا برایتان نمایش داده شد، پس از گذشت حدود ۵ دقیقه، می‌توانید لیست ارسال‌شده‌تان را پیگیری کنید. برای این کار، از منوی «عملیات لیست بیمه»، زیرمنوی «پیگیری لیست بیمه» را انتخاب کنید، کد پیگیری را وارد کنید و بر روی گزینۀ «مشاهده وضعیت لیست» کلیک کنید.
اگر شماره پیگیری خود را فراموش کرده باشید، می‌توانید از منوی «عملیات لیست بیمه»، زیرمنوی «مشاهده فهرست لیست‌ها» را انتخاب کنید؛ سپس با بررسی لیست‌هایی که از طریق این سامانه بارگذاری کرده‌اید، لیست موردنظرتان را بیابید و بر روی گزینۀ انتهای سطر آن کلیک کنید تا بتوانیدوضعیت لیست خود را ببینید.
در این بخش، سال و ماهِ همۀ لیست‌های بیمه‌ای که وارد سامانه کرده‌اید، نمایان می‌شود؛ همچنین، تاریغ تغییر وضعیت آن نیز قابل‌مشاهده خواهد بود.
با انجام فرایندی که در بالا توضیح دادیم، لیست بیمۀ شما با موفقیت دریافت و تأیید نهایی می‌شود. بدین ترتیب، با کلیک بر روی گزینه‌های «دریافت برگ پرداخت» و «دریافت رسید»، لیست قابل‌پرداخت است و پس از پرداخت می‌توانید از سیستم، رسید اینترنتی بگیرید.
اگر چنین قالبی برای برگۀ پرداخت شما به‌نمایش درآمد، یعنی لیست بیمه شما تأیید شده و آماده پرداخت است. بدین ترتیب، حق بیمۀ ماهِ پرسنل ثبت رسمی می‌شود. این لیست دارای شمارۀ بدهی و دورۀ آن است. مهلت پرداخت، شناسۀ پرداخت و نیز شماره حساب سازمان تامین اجتماعی برای پرداخت با دستگاه خودپرداز هم در دسترس شما خواهد بود.
اگر در پر کردن فرم‌ها و ارسال لیست حق بیمه پرسنل، با خطایی روبه‌رو شدید، لیست شما عنوان «عدم تأیید» خواهد گرفت. در این صورت، باید روی گزینۀ «نمایش خطاها» کلیک کنید و لیست خطاها را بررسی نمایید.
پس از رفع نقص، دوباره سعی کنید لیست بیمه را بارگذاری کنید. اگر وضعیت لیست در حالت «خطای داخل شعبه تامین اجتماعی» باشد، لیست شما قابل‌دریافت نیست و بارگذاری مجدد نیز موفقیت‌آمیز نخواهد بود. در این حالت، لازم است حضوری به شعبه مراجعه و درخواست بررسی نقص کنید.
اگر وضعیت ارسال لیست بیمه پرسنلی شما در سامانه تامین اجتماعی در حالت «ارسال به شعبه» باشد، تا حداکثر ۲ روز لیست را پیگیری کنید. اگر پس از این زمان، هنوز این حالت باقی بود، باید لیست را حضوری به باجۀ دریافت لیست پرسنلی کارفرمایان تحویل دهید. طبق ماده ۳۹ قانون تامین اجتماعی، باید حداکثر تا سی‌ام ماه بعد، لیست بیمه پرسنلی ثبت و مبلغ بیمه پرداخت شود.
همواره سعی کنید لیست بیمه پرسنلی را از یکم تا بیستم هر ماه (که شعب خلوت‌تر هستند و به‌راحتی فرصت بررسی مشکلات فنی مربوط به ارسال لیست کارفرمایان وجود دارد) رد کنید و در سامانه بارگذاری نمایید. بدین ترتیب، اگر با مشکلی مواجه شدید، زمان کافی برای رفع نقص خواهید داشت.
کارفرمایان محترم برای پرداخت حق بیمه پرسنلِ خود روش‌های مختلفی دارند. یکی از آنها، روش غیرحضوری پرداخت نقدی حق بیمه است. در این روش، حق بیمه از طریق درگاه‌های اینترنتی، اینترنت‌بانک، دستگاه‌های خودپرداز و تلفن‌بانک امکان‌پذیر خواهد بود.
در حال حاضر، برای پرداخت حق بیمه ماهانه از طریق اینترنت‌بانک، بانک‌های رفاه، تجارت، ملت و سپه در اختیار شماست. بانک‌های خصوصی سراسر کشور در این سامانه تعریف نشده‌اند.
اگر حساب شرکتیِ شما در بانک رفاه، ملت، تجارت و سپه است، از طریق منوی پرداخت، گزینۀ «پرداخت برگ پرداخت بیمه» را انتخاب کنید، شناسه برگ پرداخت و مبلغ را وارد نمایید و هزینه را بپردازید. همیشه پس از پرداخت، رسید پرداخت و کد پیگیری را یادداشت کنید تا با توجه به حجم تراکنش‌های بانک و سازمان، و احتمال ایجاد اختلال در شبکۀ بانکی در برخی از ایام سال، امکان پیگیری سریع وجود داشته باشد.
به‌منظور جلوگیری از مغایرت، از رُند کردن مبالغ حق بیمه خودداری کنید تا بررسی آن توسط کارمندان شعب آسان باشد. شما می‌توانید حق بیمه لیست پرسنل خود را از طریق تلفن‌همراه نیز بپردازید. برای این کار، کد *۷۲۴*۷۱۳# را شماره‌گیری کنید. در ادامه، وارد منوی پرداخت قبض سازمان تامین اجتماعی می‌شوید. به ترتیبی که در خود سامانه می‌آید، اطلاعات شناسه قبض، مبلغ قبض، شماره کارت بانکی و رمز عبور دوم آن را وارد کنید. گفتنی است با همۀ کارت‌های عضو شتاب می‌توان حق بیمه را پرداخت کرد.
برای پرداخت حق بیمه از طریق موبایل، از سامانه مبتنی بر USSD استفاده کنید و کد دستوری *۴*۱۴۲۰# را واردکرده تا وارد منوی پرداخت االکترونیکی حق بیمه سازمان تامین اجتماعی شوید. پس از ثبت اطلاعات قبض، با کارت های عضو شتاب، مبلغ را پرداخت کنید.
در این روش، شماره : ۰۲۱۸۴۰۳۰۰۰ گرفته و با استفاده از راهنمایی سامانه گویا، فیش خود را پرداخت کنید. ابتدا برای پرداخت قبوض، عدد ۳ را انتخاب کرده و برای پرداخت قبض تامین اجتماعی، عدد ۲ را انتخاب فرمایید. سپس بایستی شماره کارت ۱۶ رقمی را وارد کنید و در انتها، دکمه ستاره را بزنید. با این کار، از شما خواسته می شود که شناسه برگه پرداخت را زده و گزینه ستاره انتخاب شود و سپس مبلغ حق بیمه را وارد کرده و باز گزینه ستاره انتخاب شود و در نهایت، اگر سامانه، مبلغ قابل پرداخت را اعلام کرد و تایید کردید، روی عدد ۱ فشار دهید.
حال باید رمز دوم کارت را وارد کنید تا پیام ثبت با موفقیت انجام شد را دریافت نمایید. اکنون، شماره پیگیری به شما داده می شود.
با توجه به تعیین و اعلام حداقل دستمزد کارگران در سال ۱۳۹۸ و هم چنین تغییر مبلغ حق مسکن و خوار و بار، مبلغ حق بیمه های سهم کارگر و کارفرما به شرح زیرمی باشد:
موضوعاتی که کارفرمایان محترم دربارۀ پرداخت لیست بیمه ماهانه پرسنل باید بدانند، به‌اختصار در ادامه ذکر شده است:
اگر با راهنمایی های این مقاله، هنوز پرسشی دربارۀ ارسال لیست بیمه پرسنلی دارید، به بخش «مشاوره» شعبه مراجعه کنید یا با اداره کل روابط عمومی سازمان تامین اجتماعی در استان محل سکونت خود تماس بگیرید. اگر شما هم سابقۀ استفاده از سامانه های بیمه تامین اجتماعی را دارید، تجارب و نظرات ارزشمند خود را با ما از طریق کامنت در میان بگذارید و نظرات خود را با ما به‌اشتراک بگذارید. لینک این مطلب را به دوستان بیمه‌پرداز خود معرفی کنید تا در شبکه های اجتماعی و کانال های پیام رسان ها، به اشتراک بگذارند.
