نبض خبر 

یادداشت دکتر باقر رجبی ویسرودی

حال این روزها که درگیر ویروس کرونا با یک گستره عظیم جهانی هستیم که شرایط و روابط زندگی اجتماعی را برایمان بغرنج و سخت کرده است ویا به عبارتی ادیبانه تر ” حال ما خراب و حال جامعه ما هم خوب نیست ” و از هر دریچه و زاویه ای در مورد بیماری کرونا خبرهایی را می شنویم و آنچه در مورد ما انسانها بسی خسته کننده تر است محدودیت های زندگی اجتماعی است بویژه محدودیتهایَ در شد آمدی ما در سطح جامعه و یا بعبارتی قرنطینه های خانگی است.

چون ما انسانها معمولا بخشی از وقت خود را در امور جاری روزانه خود در ارتباط و تعامل با دیگران می گذرانیم و این موجب روابط اجتماعی شده و گاهی حتی ایجاد دلبستگی بین ما با دیگران می شود و اما این محدودیت کرونا که این نوع روابط را بهم می ریزد موجب دلتنگی ما برای آن روابط گذشته می گردد که خودبخود آزار دهنده و زمینه ای برای بروز کم حوصلگی هایمان می شود.
شکل دیگری از خشونت های خانگی در ایام قرنطینه کرونا که معمولا به شکل مشاجرات لفظی ظهور پیدا می کند و شاید منجر به بروز حالت های فیزیکی نیز گردد ناشی از حضور مداوم و مستمر افراد در خانه است چون اگرچه در بیشتر جاها گذراندن اوقات فراغت در کنار خانواده و حضور در کانون گرم خانواده موجب ایجاد صمیمیت و استحکام خانواده می گردد، اما حضور پوچگرایانه و بیش از حد نیز موجب بروز تنش می گردد چون در جای دیگر نیز بیان شده که برای کنترل خشم خود از موقعیتی که در ان قرار گرفته اید دور شوید که در این شرایط میسر نیست.

همچنین اضطراب و ترس از آینده خود و جامعه موجب ایجاد فوبیا و هراس در فرد شده که خودش موجب از بین رفتن تعادل افراد در کنترل رفتار خویش و یا تصمیم گیری های غیرمنطقی می گردد که می تواند باعث بروز انواع خشونت بویژه خشونت خانگی گردد و خشونت قربانیانی داشته باشد.

عدم وجود برنامه ریزی و پایین بودن سطح مدارای اجتماعی که همان تاب آوری اجتماعی در سطح جامعه می تواند کاسه صبر انسانها را به انی لبریز کرده و رفتارهای جرقه وار که ناشی از عدم برخورداری از این مهارت است می تواند بر خشونت ها بویژه خشونت خانگی تاثیر گذار باشد.

عدم برخورداری افراد از مهارت حل مسئله و انهم در یک شرایط بحرانی و غیر منتظره ، افراد خود را در برابر مسئله بوجود آمده مستحصل و درمانده جلوه می دهد و اینگونه افراد با گفتگوهای درونی منفی به مسئله نگاه می کنند و به عبارتی عمق فاجعه را می بینند ، خودشان را از حل آن ناتوان می دانند و حتی ان مشکلات را فقط برای خودشان می دانند و به بیانی دیگر می گویند ” هرچه سنگه برای پای لنگه” و….

برخی از خصوصیات فردی و ویژگیهای شخصیتی افراد بگونه ای است که برخی نیاز به فضای خلوت و حتی گوشه گیری و فضای آرام و تنهایی دارند و با وقوع این شرایط چون قاعده و نظم زندگی عادیشان بهم می ریزد خودشان نیز بهم ریخته و رفتارهای خشونت آمیز از خود نشان می دهند و یا بالعکس برخی فقط با قرارگرفتن در جمع های دوستانه مانوس بوده و حتی اینگونه فضاهای دوستانه را بر کانون گرم خانواده ترجیح می دهند.

اما باید بیان کرد که همواره تهدیداتی برای جوامع انسانی وجود دارد که شرایط عادی زندگی را بر هم زده و حتی مانند این ویروس منحوس نظم جهانی را فرو می ریزد مثل بحران کرونا، سونامی و شاید زلزله و….بنابراین باید به دنبال راهکارهای کاهش اثرات اینگونه بلایا و ناملایمات باشیم که در ادامه به چند مورد اشاره می کنم

ارتقای مهارتهای اجتماعی
بالا بردن سطح آموزش و آگاهی خود و دیگران
یادگیری نحوه برخورد با مسئله و تمرین حل مسئله اجتماعی
بالا بردن آستانه تحمل و پذیرش شرایط دشوار
کسب آگاهی در مورد چگونگی تبدیل این تهدیدات به فرصت
ایجاد سرگرمی های دسته جمعی و ورزشهای خانگی ، مطالعهّ و..‌.‌‌‌‌‌‌.در شرایط بحرانی
ایجاد امید و نشاط درونی در خود و دیگران
یادگیری روشهای کنترل خشم و‌..‌‌‌‌.

ورود به بخش پاراگراف